Bảo Vệ Tầng Ozone: Hội Thảo Quốc Tế 2025 Khẳng Định Vai Trò Và Định Hướng Xanh
Hội thảo quốc tế về bảo vệ tầng ozone tại Hà Nội 2025 khẳng định cam kết Việt Nam: đổi mới công nghệ, hợp tác công–tư, hướng tới Net Zero 2050.
1. Mở đầu: Bối cảnh và ý nghĩa hội thảo
Ngày 15/9/2025, tại khách sạn InterContinental Landmark72, Hà Nội, hội thảo quốc tế “Bảo vệ tầng ôzôn hướng tới chuyển đổi xanh: Thúc đẩy hợp tác liên chính phủ và công tư” đã diễn ra với sự tham dự của các cơ quan Chính phủ, doanh nghiệp, các tổ chức quốc tế và các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực môi trường, năng lượng và công nghệ xanh.
Đây không chỉ là một sự kiện thường niên, mà còn là cột mốc đặc biệt khi cộng đồng quốc tế kỷ niệm 40 năm Công ước Vienna về bảo vệ tầng ozone – một trong những hiệp định môi trường thành công nhất thế giới. Với Việt Nam, hội thảo mang ý nghĩa chiến lược, bởi đất nước đang bước vào giai đoạn tăng tốc triển khai các cam kết khí hậu, đặc biệt là mục tiêu Net Zero 2050 như đã khẳng định tại COP26.
Hội thảo năm 2024 trước đó đã ghi dấu bằng nhiều kết quả nổi bật: hỗ trợ doanh nghiệp loại trừ HCFC, khuyến khích áp dụng môi chất lạnh thế hệ mới, và nâng cao năng lực kỹ thuật cho hàng ngàn cán bộ, kỹ sư. Những thành công này đã tạo tiền đề để hội thảo 2025 đặt ra các mục tiêu tham vọng hơn.
2. Khai mạc: Cam kết từ Chính phủ và cộng đồng quốc tế
Phát biểu của lãnh đạo Việt Nam
Thứ trưởng Nguyễn Công Thành nhấn mạnh: tầng ozone là “lá chắn sinh thái” vô giá. Ông kêu gọi doanh nghiệp tiên phong trong đổi mới công nghệ, giảm phát thải, và chủ động chia sẻ dữ liệu phát thải. Thứ trưởng khẳng định: “Chỉ khi có sự đồng hành mạnh mẽ từ khu vực tư nhân, quá trình chuyển đổi xanh mới thật sự bền vững và hiệu quả”.
Thông điệp quốc tế
Bà Tina Chondraki Birmpili, Chief Officer của Quỹ Đa phương Montreal Protocol, đánh giá cao nỗ lực Việt Nam trong việc thực thi Nghị định thư Montreal và Bản sửa đổi Kigali. Bà nhấn mạnh Quỹ Đa phương sẽ tiếp tục hỗ trợ về tài chính, kỹ thuật và đào tạo nhân lực để loại trừ HFC.
Cam kết từ Bộ Nông nghiệp và Môi trường
Đại diện Bộ tái khẳng định hoàn thiện pháp lý, ban hành hướng dẫn cụ thể về đăng ký, báo cáo và kiểm soát các chất làm suy giảm tầng ozone. Đồng thời, Bộ sẽ đẩy mạnh minh bạch dữ liệu, tạo điều kiện cho doanh nghiệp tham gia sâu vào chuỗi hành động.
3. Các dự án tiêu biểu được trình bày tại hội thảo
SMS-MP – Dự án hỗ trợ thực hiện Nghị định thư Montreal (World Bank & UNEP)
Dự án SMS-MP tập trung loại trừ HCFC còn lại theo HPMP và khởi động giai đoạn I KIP. Với sự tài trợ của Quỹ Đa phương, mục tiêu giảm hơn 1,4 triệu tấn CO₂e đến năm 2029. Các hợp phần: đào tạo kỹ thuật viên, hỗ trợ hải quan, và thí điểm môi chất GWP thấp trong điều hòa tàu hỏa.
Kế hoạch làm mát bền vững quốc gia (ETP/UNOPS)
Dự án đặt mục tiêu xây dựng chiến lược 4 giai đoạn đến 2045. Nếu triển khai đồng bộ, có thể tiết kiệm hơn 800 TWh điện đến 2050 và cắt giảm tới 97% phát thải từ lĩnh vực làm mát.
RefNEXT – Giải pháp quản lý vòng đời môi chất lạnh (CCAC/OECC)
RefNEXT giới thiệu hệ thống MRV điện tử để quản lý vòng đời toàn diện môi chất lạnh, hỗ trợ thu hồi – tái chế – tái sử dụng – tiêu hủy, và tạo cơ sở dữ liệu minh bạch, tích hợp với cơ chế tín chỉ carbon trong tương lai.
Doanh nghiệp tiên phong – Daikin Vietnam
Năm 2025, Daikin Vietnam đã thu hồi 1,6 tấn môi chất lạnh (R32, R410A, R22), giảm hơn 1.800 tấn CO₂. Đây là minh chứng cho vai trò trung tâm của doanh nghiệp trong tiến trình chuyển đổi xanh.
Kinh nghiệm từ Hàn Quốc và đề xuất của Ecoeye
Hàn Quốc triển khai RIMS & ALLBARO từ 2013. Thách thức: rò rỉ HFC trong bảo trì chiếm 81%, tỷ lệ thu hồi chỉ 4%. Tuy nhiên, Hàn Quốc đã tạo tín chỉ carbon từ thu hồi – tái chế – tiêu hủy ODS/HFC qua K-ETS với phương pháp luận ORS. Ecoeye đề xuất Việt Nam học hỏi, gắn kết ITMO theo Điều 6 Paris để vừa giảm phát thải, vừa tạo nguồn thu mới.
4. Thảo luận và định hướng đến 2030–2045
Thảo luận tập trung vào thách thức: thu hồi thấp, rò rỉ HFC cao, cơ chế tài chính chưa mạnh, hệ thống MRV chưa hoàn thiện.
2030: Hoàn tất loại trừ HCFC, ứng dụng công nghệ GWP thấp, MRV bắt buộc cho 2.000 doanh nghiệp.
2045: Giảm 80% HFC, phát triển hệ sinh thái “làm mát xanh”, xây dựng thị trường carbon minh bạch, liên kết quốc tế. Doanh nghiệp là trung tâm tiến trình, vừa đáp ứng nghĩa vụ pháp lý vừa nâng cao lợi thế cạnh tranh.
EIC Vietnam – Đơn vị tư nhân đồng hành xuyên suốt tại Hội thảo Ozone 2025
Sự tham gia của EIC Vietnam tại hội thảo đã khẳng định vai trò tiên phong của doanh nghiệp tư nhân trong tiến trình chuyển đổi xanh. EIC Vietnam là cầu nối quan trọng giữa chuyên gia quốc tế, cơ quan quản lý và cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam, lan tỏa kinh nghiệm toàn cầu và gợi mở hướng đi thực tiễn cho thị trường carbon.
Thông qua các phiên thảo luận và kết nối song phương, EIC Vietnam đã thể hiện sự chủ động cập nhật công nghệ mới, tiếp thu phương pháp quản lý tiên tiến, đồng thời chia sẻ góc nhìn chiến lược để doanh nghiệp Việt Nam tham gia thị trường tín chỉ carbon một cách minh bạch, hiệu quả và hội nhập quốc tế.
